|
|
|
نوشته شده در جمعه 29 شهريور 1392
بازدید : 3425
نویسنده : علی اکبری
|
|
خلاقيت يك ويژگي هيجان‌انگيز است. افراد به رگه‌هايي از خلاقيت كه در كارها و تصميم‌گيري‌ها از خود نشان داده‌اند مي‌بالند و آن را براي ديگران تعريف مي‌كنند. به طور معمول نيز خلاقيت ديگران در هر حوزه‌اي مطلوب تلقي و نزد همگان با تحسين و استقبال مواجه مي‌شود.
همه مي‌دانند زندگي امروزي ما به يمن خلاقيت‌هايي كه در مسير پيشرفت علم و تكنولوژي و ساخت وسايل رفاهي نوين به كار گرفته شده دلپذير و راحت‌تر از گذشتگان است و اين شرايط را مديون ايده‌هاي خلاقانه مخترعان و پيگيري و ممارست دانشمندان هستيم.
خلاقيت برخلاف نبوغ يك ويژگي اكتسابي است و باز هم برخلاف نوابغ كه گاه زندگي متلاطم و ناخوشايندي داشته‌اند افراد خلاق اغلب موفقند، به دليل قدرت ابتكارشان در برابر مشكلات تسليم نمي‌شوند و زندگي سالم‌تري دارند، از نظر مادي پيشرفت مي‌كنند و در مجموع از زندگي دلخواه و رشك‌برانگيز برخوردارند. پس از اكتسابي بودن نكته مهم درباره خلاقيت شرايط و سن شكل‌گيري زمينه‌هاي آن در آدمي است. معروف است كه كودكان و دانشمندان در يك ويژگي مشتركند: كنجكاوي و سوال كردن ناشي از آن.
يافتن والديني كه دلشان نخواهد فرزندي خلاق يا حتي نابغه داشته باشند دشوار است، اما والديني كه براي پرورش خلاقيت در ذهن و رفتار فرزندشان كاري بكنند و برنامه داشته باشند هم كميابند. بنا به علم روان‌شناسي خلاقيت در كودكي شكل مي‌گيرد و ابداعات و اختراعات در بزرگسالي. در حقيقت نتيجه بازگشت و انعكاس آميخته با عقل و تدبر از روحيه كنجكاوي كودكانه است.نقش والدين در پرورش خلاقيت كودكان و زمينه‌سازي براي موفقيت‌هاي آينده فرزندان انكارناپذير است و همواره بر آن تاكيد مي‌شود. در ادامه توصيه‌هاي روان‌شناسان براي ايجاد و تقويت خلاقيت در كودكان براي والدين را آورده‌ايم كه بالطبع بايد در حد امكان و مناسب با شرايط سني فرزند به كار گرفته شود.
درباره توانايي كودك قضاوت نكنيد
3 تا 12 سالگي زمان شكل‌گيري و رشد خلاقيت در كودك معرفي مي‌شود، اما اگر فرزندي بزرگ‌تر داريد از خود سلب مسووليت نكنيد. درباره هيچ كودكي هم قضاوت نكنيد. ممكن است والدين پيش خود فكر كنند از كودكشان نابغه و مخترع درنمي‌آيد! و به حداقل‌ها دلخوش باشند. چنين طرز فكري با اكتسابي بودن خلاقيت در تضاد است. خلاقيت‌ها نيازمند تمرين در شيوه‌هاي آزادانه تفكر، آزمايش روش‌‌هاي مختلف حل مساله، ارائه ايده‌هاي نو، پيگيري آنها و... هستند و نكته اصلي، بيدار شدن روحيه خلاقيت در كودك است. هر فردي اين استعداد را دارد كه در حد خود خلاقيتش را پرورش دهد و در زندگي به كار گيرد. فراموش نكنيم مخترع بزرگي همچون اديسون به دليل پيگيري خستگي‌ناپذير ايده‌هايش معروف شد و البته در كودكي هم با اخراج از مدرسه نزد مادرش تحصيل كرد و پايه ذهني و روحي اختراعات خلاقانه و تاثيرگذار در وي شكل گرفت.
خلاقيت را با نبوغ اشتباه نگيريد
برخي افراد نابغه به دنيا مي‌آيند يا آمده‌اند و تعدادشان هم كم است، اما افراد خلاق بسيار بيشترند. برخي خلاقيت‌ها نيز به دليل تاثيرگذاري يا شگفت‌انگيزي به نبوغ تعبير مي‌شوند. با اين حال قرار نيست والدين با پرورش خلاقيت‌هاي كودك از وي يك مخترع يا نابغه بسازند. كاربرد خلاقيت هموار كردن مسير پيروزي و بهروزي در زندگي آينده وي است و اين كه فرزند توانايي مواجهه با مشكلات و تنگناها را بيابد. قرار است وي با قدرت خلاقيت و روحيه نوانديشي زندگي سالمي در پيش گيرد و به سعادت برسد. خلاقيت براي موفقيت است نه شگفتي‌آفريني.
ارزش اسباب‌بازي‌ها را ناديده نگيريد
اهميت اسباب‌بازي‌ها بويژه پيش از 7 سالگي كه كودك در محيط مدرسه با مناسبات رسمي و اجتماعي دنياي بيرون مواجه مي‌شود در شكل‌دهي به شخصيت و روحيات وي بسيار بيشتر است. بسياري از والدين بنا به عرف فرهنگي جامعه توپ و تفنگي را اسباب‌بازي اصلي پسربچه‌ها و عروسك را اسباب‌بازي دخترها مي‌دانند و خريد براي كودك نيز بر همين اساس صورت مي‌گيرد.
نكته: منع كودكان از پرداختن به بازي‌هاي مجازي توصيه‌اي معقول است، اما عملي نيست. بر اين اساس تنها چاره كار كنترل نحوه و ميزان بازي مجازي توسط كودك است
برخي پسر بچه‌ها كلكسيوني از اسلحه دارند و برخي دختربچه‌ها نيز جز عروسك با اسباب‌بازي ديگري سر و كار ندارند. تنوع اسباب‌بازي‌هاي كودك معمولا قرباني تك‌بعدي نگري والدين مي‌شود و معلوم است در اين ميان از بازي‌هاي پرورش فكري و تقويت خلاقيت هم خبري نيست. البته طي سال‌هاي اخير نهضتي براي اطلاع‌رساني و گسترش ابتياع اسباب‌بازي‌هاي فكري آغاز شده ولي حركت لاك‌پشتي دارد و به كندي پيش مي‌رود، به طوري كه بنا به تجربه از سرعت رشد سني نسل‌ها عقب مي‌افتد.
اجازه بدهيد كودك در جمع بازي كند
تمايل به انزوا در كودك هيچ‌وقت علامت خوبي نيست. با اين حال برخي والدين كودكشان را به اشكال و دلايل مختلف از گروه همسالان دور نگه مي‌دارند. براي مثال به خيال اين كه فرزندشان فحش ياد نگيرد نمي‌گذارند وي در كوچه يا پاركينگ منزل با ساير بچه‌ها بازي كند، در حالي كه كودك بايد بياموزد كه دشنام دادن عملي زشت است و اين كار را نكند و تلاشي براي اين كه گوشش با دشنام‌ها آشنا نشود طرحي از پيش شكست خورده است. بازي در جمع، مهارت‌هاي ارتباطي كودك را تقويت مي‌كند و او را با تضاد آرا، نقش مشاوره در انجام كارها و... آشنا مي‌سازد. گاهي انجام بازي‌هاي فيزيكي ساده در ميان گروه همسالان بيش از پرداختن به بازي‌هاي فكري انفرادي تفكر، ابتكار و خلاقيت كودك را بر مي‌انگيزد. بنا به آموزه‌هاي مديريت ژاپني خلاقيت محصول كار گروهي است.
علاقه كودك به بازي‌هاي مجازي را كنترل كنيد
منع كودكان از پرداختن به بازي‌هاي مجازي در كنسول‌هاي بازي و رايانه‌ها توصيه‌اي معقول است، اما عملي نيست. بر اين اساس تنها چاره كار كنترل نحوه و ميزان بازي مجازي توسط كودك است. ممكن است عده‌‌اي خلاقيت و تخيلي را كه در ساخت و اجراي بازي‌هاي مجازي به كار رفته عاملي براي افزايش خلاقيت كودك بدانند در حالي كه كاملا برعكس است و اين نوع بازي‌ها در حقيقت خلاقيت كودك را كور مي‌كنند. پرخاشگري، انزواطلبي، كاهش ارتباطات عاطفي و دوستي، تيك‌هاي عصبي، گرفتگي عضلاني، در خودماندگي ذهني، سوءتغذيه، كم‌تحركي و... تنها گوشه‌اي از مضرات پرداختن مداوم و طولاني‌مدت كودكان به بازي‌هاي مجازي هستند.
خلاقيت كودك را تحريك كنيد
نشان دادن آثار هنري، تصاوير خلاقانه، سرگرمي‌هاي بصري و... به همراه تشويق و ياري كودك در انجام بازي‌هاي فكري و جالب، خلاقيت وي را تحريك مي‌كند. هر كسي براي خلاق بودن لازم است كه درك درستي از آن داشته باشد.
همان‌طور كه نمي‌توان دانشمندي را يافت كه درك درستي از علم حداقل در رشته تخصصي خودش نداشته باشد. عدم شناخت خلاقيت، مرز ميان يك تصميم نادرست و شايد ابلهانه با يك تصميم خلاقانه را از بين مي‌برد. قدم اول در شناخت خلاقيت نيز مشاهده و درك آن است.
منبع:سایت تابناک
:: موضوعات مرتبط:
خلاقيت ,
,
|
|
|
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
